
다음 글의 내용과 같은 것을 고르시오.
푸코(Foucault)가 제시한 파놉티콘(Panopticon)은 소수의 감시자가 다수의 수감자를 효율적으로 통제하기 위해 설계된 원형 감옥 건축 모델이다. 이 체계의 핵심은 중앙 감시탑을 중심으로 원형의 감방들이 배치된 구조에 있는데, 감시자는 각 감방의 수감자를 명확히 볼 수 있지만, 수감자는 감시자의 존재 여부나 행위를 확인할 수 없는 ‘권력의 비가시성’ 원리가 적용된다. 이러한 권력의 비대칭성은 수감자 스스로가 ‘언제나 감시받고 있을 수 있다’는 불안감을 내면화하게 만들어, 결과적으로 외부의 물리적 강제 없이도 스스로를 규율하고 통제하는 자동적 복종을 이끌어낸다.
① 파놉티콘의 수감자는 감시자의 존재를 항상 명확히 인지할 수 있다.
② 이 체계는 물리적 강제력을 통해 개인의 직접적인 복종을 유도한다.
③ 감시의 내면화는 개인이 스스로를 통제하게 만드는 핵심 기제이다.
④ 권력의 비대칭성은 감시자와 수감자 간의 원활한 소통을 목적으로 한다.
==============================================================================
정답: ③ 감시의 내면화는 개인이 스스로를 통제하게 만드는 핵심 기제이다.
자세한 해설:
이 글은 파놉티콘이라는 특정 감시 체계의 작동 원리와 그 심리적 효과를 설명하는 철학적 텍스트입니다. 정답을 찾기 위해서는 단순히 문장의 사실관계를 확인하는 것을 넘어, ‘구조적 특징(비가시성) → 심리적 효과(내면화) → 최종 결과(자동적 복종)’로 이어지는 복잡한 인과관계를 전체적으로 파악해야 합니다.
본문 마지막 문장은 “불안감을 내면화하게 만들어, 결과적으로… 스스로를 규율하고 통제하는 자동적 복종을 이끌어낸다”고 서술합니다. 이는 ‘감시의 내면화’가 ‘스스로를 통제(자동적 복종)’하게 만드는 원인, 즉 핵심적인 작동 방식(기제)임을 의미합니다. 따라서 선택지 ③은 본문의 핵심 논지를 가장 정확하게 요약하고 있습니다.
오답 분석:
① 파놉티콘의 수감자는 감시자의 존재를 항상 명확히 인지할 수 있다: 본문의 “수감자는 감시자의 존재 여부나 행위를 확인할 수 없는 ‘권력의 비가시성’ 원리”라는 내용과 정면으로 배치됩니다.
② 이 체계는 물리적 강제력을 통해 개인의 직접적인 복종을 유도한다: 본문의 “외부의 물리적 강제 없이도 스스로를 규율하고 통제한다”는 내용과 정반대입니다. 파놉티콘의 핵심은 물리력이 아닌 심리적 통제입니다.
④ 권력의 비대칭성은 감시자와 수감자 간의 원활한 소통을 목적으로 한다: 본문에서 권력의 비대칭성은 ‘통제’와 ‘복종’을 위한 수단으로 설명될 뿐, ‘소통’과는 전혀 관련이 없습니다. 이는 글의 목적을 완전히 왜곡한 진술입니다.
==============================================================================
Đáp án: ③ 감시의 내면화는 개인이 스스로를 통제하게 만드는 핵심 기제이다. (Sự nội tâm hóa việc giám sát là cơ chế cốt lõi khiến cá nhân tự kiểm soát bản thân.)
Giải thích chi tiết:
Đây là một văn bản triết học giải thích về nguyên lý hoạt động và hiệu ứng tâm lý của một hệ thống giám sát cụ thể gọi là Panopticon. Để tìm ra đáp án đúng, thí sinh không chỉ đơn thuần kiểm tra tính xác thực của các câu, mà còn phải nắm bắt được toàn bộ mối quan hệ nhân quả phức tạp kéo dài từ “đặc điểm cấu trúc (tính vô hình) → hiệu ứng tâm lý (sự nội tâm hóa) → kết quả cuối cùng (sự phục tùng tự động)”.
Câu cuối cùng của bài viết mô tả rằng “khiến cho tù nhân nội tâm hóa cảm giác bất an,… kết quả là dẫn đến sự phục tùng tự động, tự mình tuân thủ kỷ luật và kiểm soát bản thân”. Điều này có nghĩa là ‘sự nội tâm hóa việc giám sát’ là nguyên nhân, tức là phương thức hoạt động (cơ chế) cốt lõi, khiến cho cá nhân ‘tự kiểm soát (phục tùng tự động)’. Do đó, lựa chọn ③ tóm tắt luận điểm cốt lõi của bài viết một cách chính xác nhất.
Phân tích các đáp án sai:
① 파놉티콘의 수감자는 감시자의 존재를 항상 명확히 인지할 수 있다 (Tù nhân của Panopticon luôn có thể nhận thức rõ ràng sự tồn tại của giám thị): Hoàn toàn trái ngược với nội dung trong bài: “nguyên lý ‘tính vô hình của quyền lực’, nơi tù nhân không thể xác nhận được sự tồn tại hay hành vi của giám thị”.
② 이 체계는 물리적 강제력을 통해 개인의 직접적인 복종을 유도한다 (Hệ thống này dẫn đến sự phục tùng trực tiếp của cá nhân thông qua lực cưỡng chế vật lý): Hoàn toàn ngược lại với nội dung “tự mình tuân thủ kỷ luật và kiểm soát mà không cần đến sự cưỡng chế vật lý từ bên ngoài”. Cốt lõi của Panopticon là sự kiểm soát tâm lý, không phải vũ lực.
④ 권력의 비대칭성은 감시자와 수감자 간의 원활한 소통을 목적으로 한다 (Sự bất đối xứng quyền lực nhằm mục đích giao tiếp thuận lợi giữa giám thị và tù nhân): Trong bài, sự bất đối xứng quyền lực được giải thích là một phương tiện cho ‘sự kiểm soát’ và ‘sự phục tùng’, hoàn toàn không liên quan đến ‘sự giao tiếp’. Đây là một nhận định xuyên tạc hoàn toàn mục đích của bài viết.
답글 남기기